Jongeren participeren in toenemende mate op de arbeidsmarkt

Van de verschillende leeftijdsklassen is in Nederland de arbeidsparticipatie van jongeren (tot 27 jaar) de afgelopen tien jaar het sterkst toegenomen, maar zij hebben een minder stabiele positie op de arbeidsmarkt dan werknemers van hogere leeftijd. Hierdoor verliezen jongeren vaak als eerste hun baan wanneer het economisch minder goed gaat en kunnen zij een beroep doen op een uitkering. De groep jongeren komt in verschillende mate voor in verschillende uitkeringen. Verreweg de meesten vallen terug op een bijstandsuitkering.

Jongeren in bijstand neemt in Gelderland toe
In de afgelopen tien jaar is de arbeidsparticipatie in Nederland toegenomen, veel mensen die willen en kunnen werken zijn aan het werk. Dat geldt ook voor de jongeren (tot 27 jaar). Volgens cijfers van het CBS nam de arbeidsparticipatie onder jongeren sterker toe dan van andere leeftijdsklassen. Veel van hen werken naast hun studie of opleiding. Tegelijkertijd zijn er ook jongeren die een uitkering ontvangen. Door het hoge aandeel flexibele contracten onder jongeren zijn zij vaker kwetsbaar voor economische schommelingen. Jongeren maken maar beperkt aanspraak op een WW-uitkering wanneer zij hun baan verliezen waardoor zij vaker terugvallen op de bijstand. Figuur 1 laat zien dat jongeren in verschillende mate een bijstands- of WW-uitkering ontvangen. In Gelderland is het afgelopen jaar het aantal jongeren met bijstand harder gestegen dan het aantal jongeren met WW.

Nieuwe WW-uitkering vaker toegekend aan een jongere in FoodValley en Rivierenland
Jongeren hebben in vergelijking met andere leeftijdsklassen een kleiner aandeel in de WW-uitkeringen, omdat zij vaker niet aan de voorwaarden van een WW-uitkering voldoen of zij maar voor korte duur recht hebben op WW. Van de nieuw verstrekte uitkeringen in Nederland was 16% een jongere. Het aandeel in de vijf arbeidsmarktregio’s in Gelderland verschilt niet veel van het landelijke aandeel. In de Achterhoek is het aandeel met 15% iets lager, doordat het aandeel jongeren in de beroepsbevolking in de Achterhoek ook lager is. In Midden-Gelderland hebben jongeren een iets hoger aandeel van 17% in de nieuwe WW-uitkeringen. Voor drie van de vijf regio’s is het aandeel onveranderd ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. In FoodValley is het aandeel jongeren dat een WW-uitkering ontvangt wel toegenomen van 12% naar 16% en in Rivierenland van 14% naar 16%.

De interactieve dashboards Basiscijfers Jeugd van UWV en SBB geven, per regio en soms ook per gemeente, een beeld van jongeren, werk en opleiding. Op dit moment geven de dashboards inzicht in de ontwikkelingen tot en met augustus 2024.

Laura Boers, arbeidsmarktadviseur bij UWV: ‘Rondom jongeren op de arbeidsmarkt heerst tegenwoordig ook veel stigma. Ze zouden andere eisen stellen aan werk en vaker ‘jobhoppen’. Vanuit een ander perspectief kan ook verondersteld worden dat organisaties vaak niet bieden waar jongeren naar op zoek zijn. Terwijl jongeren niet alleen de werknemers van morgen zijn, maar ook de leiders, vernieuwers en ondernemers die de toekomst van de arbeidsmarkt gaan bepalen.’